Translate

Search Bonsai Cosmos

Δευτέρα 7 Μαρτίου 2011

Συρμάτωμα - Wiring

Συρματώνοντας τα bonsai

by Arthur Skolnik
http://www.buffalobonsaisociety.com/BonsaiWiring.html

Ένα Bonsai θεωρείται «τελειωμένο» μόνο όταν πεθάνει. Γι’ αυτό τον λόγο, θα υπάρχει πάντοτε η ανάγκη για κλάδεμα και συρμάτωμα.
Οι αποτελεσματικότερες τεχνικές συρματώματος, συχνά διαπιστώνεται ότι έχουν εφαρμοστεί στα καλύτερα δέντρα. Και ‘Αποτελεσματικότερο Συρμάτωμα’ σημαίνει λειτουργικότητα και τάξη, έτσι ώστε το συρμάτωμα να μην μπορεί να γίνει εύκολα αντιληπτό από τον παρατηρητή.
Το συρμάτωμα των δέντρων δεν είναι βασανιστικό, καθώς τα δέντρα δεν έχουν νεύρα για να νιώθουν πόνο.



Γιατί να συρματώσουμε:
  • για να διαμορφώσουμε το δέντρο, να βελτιώσουμε την όψη του και να δημιουργήσουμε την ιδανική εικόνα έτσι όπως την έχουμε οραματιστεί.
  • ένα δέντρο σε ένα δοχείο, δεν είναι Bonsai, εκτός κι αν μπορεί να αναγνωριστεί ότι φέρει μια συγκεκριμένη βασική φόρμα ή παραλλαγή αυτής.
  • το συρμάτωμα (και το κλάδεμα) δημιουργούν και τελειοποιούν το στυλ του δέντρου.
  • κάθε πτυχή της γεωπονίας συμπεριλαμβάνει και κάποιον έλεγχο: το κλάδεμα ελέγχει την ανάπτυξη και το συρμάτωμα ελέγχει την κατεύθυνση και την κίνηση των κλαδιών και του κορμού στον χώρο. 

Ετήσιο Πρόγραμμα Εργασιών των Bonsai

Ετήσιο Πρόγραμμα Εργασιών των Bonsai

Παρακάτω θα δείτε έναν πίνακα που παρατίθεται ώς γενικός οδηγός για τις διάφορες εργασίες που λαμβάνουν χώρα όλο τον χρόνο.

Σε καμία περίπτωση όμως, δεν θα πρέπει αυτός ο πίνακας να ακολουθείται τυφλά και χωρίς να εξετάζονται οι ιδιαιτερότητες που έχει το κάθε είδος, αλλά και οι απαιτήσεις της κάθε εποχής.

Έτσι, για παράδειγμα, υπάρχουν είδη που θα ανεχτούν ένα ελαφρύ συρμάτωμα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ άλλα όχι με αποτέλεσμα σοβαρή απώλεια κλαδιών ή ακόμη και ολικό μαρασμό.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η λίπανση, που αφορά τις απαιτήσεις της κάθε εποχής και κατά την οποία τα ποσοστά NPK (Άζωτο-Φώσφορος-Κάλιο) αλλάζουν ανάλογα με τις ανάγκες ανάπτυξης του κάθε είδους κατά την τρέχουσα εποχή.

Έτσι λοιπόν, πριν την οποιαδήποτε εργασία, θα πρέπει να γίνεται μια προσεκτική μελέτη του κάθε είδους ξεχωριστά για να κατανοήσουμε τις ιδιαιτερότητές του, να λαμβάνεται υπόψιν η εποχή και οι λειτουργίες του κάθε φυτού την συγκεκριμένη εποχή, το σθένος του φυτού και η γενική κατάσταση της υγείας του, καθώς και αν πέρασε ασθένειες ή άλλες ταλαιπωρίες κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα ή ακόμη και για ορισμένα είδη κατά το προηγούμενο έτος.



Χρήσιμες ιστοσελίδες που αφορούν Μηνιαίες εργασίες στα bonsai ανά έτος, μπορείτε να δείτε εδώ

Μάρτης, Γδάρτης και Κακός Παλουκοκάφτης!

Και ύστερα, σου λένε "μπήκε η Άνοιξη".....!


Species Guide: Σφένδαμος - Acer spp.






Ενδημικό φυλλοβόλο δέντρο ή μεγάλος θάμνος της Ιαπωνίας, της Κίνας και της Κορέας. Στη φύση τα ανώριμα δέντρα παρουσιάζουν μια ανάποδη πυραμιδική διάταξη της κόμης τους, ενώ τα πιο ώριμα σχηματίζουν θόλο. 

Μπορεί να έχει έναν ή πολλαπλούς κορμούς και μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 8 μέτρα σε ύψος και 6 μέτρα σε πλάτος.

Τα φύλλα διαφέρουν ανάλογα με την ποικιλία, παρόλο που τα περισσότερα είναι μεγέθους από 3-12 εκατοστά. Έχουν το σχήμα "παλάμης" και χωρίζονται σε 5-7 λοβούς, ενώ το βάθος των λοβών ποικίλει ανάλογα. Το περίγραμμα των φύλλων είναι συχνά οδοντωτό, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο εμφανώς. Ο Ιαπωνικός Σφένδαμος συχνά κατηγοριοποιείται ανάλογα με το σχήμα και χρώμα του φυλλώματός του. 


Τετάρτη 2 Μαρτίου 2011

Πότισμα-Watering

Πότισμα

Συχνά βλέπω νέους ανθρώπους στο χόμπυ, οι οποίοι βρίσκονται αντιμέτωποι με διάφορες συμβουλές του τύπου «βάλε το γλαστράκι σε μια λεκάνη με νερό κάθε φορά που θελεις (!) να το ποτίσεις» ή «πότιζε με 1 ποτήρι νερό 2 φορές την εβδομάδα» ή «ρίξε 23 σταγόνες νερό στην επιφάνεια του χώματος όταν θέλεις να ποτίσεις» (ναι, το έχω ακούσει και αυτό!!!!!…), και αναρωτιούνται πώς τελικά θα πρέπει να ποτίζουν το bonsai τους. 

Όταν το bonsai τους αρχίζει και παρουσιάζει προβλήματα και τελικά πεθαίνει (είτε από έλλειψη νερού, είτε από σάπισμα λόγω υπερβολικού ποτίσματος), υπεύθυνοι θεωρούνται αυτοί που δίνουν τέτοιου τύπου συμβουλές. Το ίδιο υπεύθυνοι όμως είναι και όσοι δεν το έψαξαν και λίγο παραπάνω ή που δεν έβαλαν τη λογική τους να δουλέψει, και πίστεψαν ότι ένα δεντράκι θα είναι ικανοποιημένο με 23 σταγόνες νερό!!!

Αν ήταν άνθρωπος, θα είχε κορακιάσει!!!

Και για να μην σας κουράσω άλλο, ας μπούμε στο ψητό…



Το πότισμα κατ’ αρχήν, πρέπει να γίνεται αναλογικά με το υπόστρωμα που χρησιμοποιούμε και τις ανάγκες του δέντρου.

Τι εννοώ με αυτό….
Όταν,  για παράδειγμα, παίρνουμε ένα δεντράκι από ένα φυτώριο που συνήθως είναι φυτεμένο σε μεγάλη γλάστρα με τυρφόχωμα, πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη ότι υπόστρωμα τέτοιου είδους αργεί να στεγνώσει και κατακρατά μεγάλη ποσότητα υγρασίας. Οπότε, τα ποτίσματα θα γίνονται πιο αραιά. 
Αν έχουμε όμως ένα φυτό σε υπόστρωμα που κατά το μεγαλύτερό του ποσοστό είναι ανόργανο υλικό, τότε το πότισμα θα πρέπει να είναι συχνότερο (αναλογικά πάντα με την σύσταση και κοκκομετρία του υποστρώματος: λεπτόκοκκα υλικά κατακρατούν περισσότερη υγρασία, ενώ τα χονδρόκοκκα λιγότερη).

Αν πάλι έχουμε κάνει μεταφύτευση σε ένα δεντράκι μας και του έχουμε κόψει ένα ποσοστό ρίζας, τότε πάλι τα ποτίσματα θα πρέπει να γίνονται πιο αραιά, μιας και η ικανότητα της ρίζας να απορροφά υγρασία έχει μειωθεί δραματικά. Από την άλλη, εάν ένα δεντράκι βρίσκεται πολύ καιρό μέσα σε ένα δοχείο και οι ρίζες έχουν καταλάβει τον μεγαλύτερο χώρο, τότε οι ανάγκες του δέντρου για υγρασία αυξάνονται, και το πότισμα θα πρέπει να γίνεται τακτικότερα.

Ένας βασικός κανόνας που εφαρμόζω εγώ, είναι να ποτίζω κάθε φορά που το υπόστρωμά μου έχει σχετικά στεγνώσει.

Τρείς είναι οι ενδείξεις που θα μου υποδείξουν κάθε φορά πότε να ποτίσω:
  1. το χρώμα του υποστρώματος,
  2. το βάρος του δοχείου, και
  3. η αίσθηση υγρασίας
Το χρώμα του υποστρώματος, αλλάζει όταν αυτό έχει στεγνώσει και γίνεται πιο ανοιχτό. Αυτό ισχύει σε έναν μεγάλο αριθμό υλικών που χρησιμοποιούνται για μείγματα υποστρωμάτων, αλλά όχι πάντα.

Έτσι, έχουμε ακόμα έναν παράγοντα για να κρίνουμε εάν όντως το δεντράκι μας χρειάζεται πότισμα: το βάρος του δοχείου. Σηκώνοντας το δοχείο στα χέρια μας, μπορούμε να καταλάβουμε εάν το βάρος του έχει μειωθεί, οπότε και αυτό θα σημαίνει ότι το νερό που υπήρχε μέσα στο υπόστρωμα έχει απορροφηθεί (ή και εξατμιστεί κατά τους καλοκαιρινούς μήνες). Αυτό δεν είναι και τόσο εύκολο όμως να το αντιληφθεί κανείς όταν πρόκειται για bonsai μεγάλου μεγέθους, όπου είναι δύσκολο να σηκώσει κάποιος ένα τόσο μεγάλο δοχείο κάθε φορά που θέλει να ποτίσει.

Οπότε ερχόμαστε και στην τρίτη ένδειξη, την αίσθηση υγρασίας. Βάζοντας το δάχτυλό μας μέσα στο υπόστρωμα σε βάθος 1-2 εκατοστά, μπορούμε να καταλάβουμε εάν σε αυτό το βάθος υπάρχει υγρασία. Αν το αισθανθούμε υγρό, τότε δεν ποτίζουμε, ενώ αν νιώσουμε ότι σε εκείνο το βάθος δεν υπάρχει υγρασία, τότε αυτό σημαίνει ότι ήρθε η στιγμή να ποτίσουμε το δεντράκι μας.

Πόσο όμως ποτίζουμε? 
Σίγουρα όχι με το σταγονόμετρο!!!!!

Ρίχνουμε τόσο νερό, μέχρι να το δούμε να τρέχει ελεύθερα από τις τρύπες αποστράγγισης του δοχείου. 

Και μια που είπα για τρύπες αποστράγγισης…. είναι μεγίστης σημασίας το δοχείο μας να έχει τρύπες στο κάτω μέρος του!!!! Αν δεν υπάρχουν τρύπες, τότε το νερό δεν έχει έξοδο διαφυγής και συσσωρεύεται στο κάτω μέρος του δοχείου, εκεί δηλαδή που οι ρίζες του δέντρου θα δημιουργήσουν το «καλάθι» τους. 

Τι σημαίνει αυτό? 
Ότι μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, οι ρίζες θα πάψουν να αερίζονται με αποτέλεσμα να σαπίσουν και κατ’ επέκταση το δεντράκι μας να αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης. Άρα ελέγχουμε πάντα να υπάρχουν τρύπες στο κάτω μέρος του δοχείου, κι αν δεν υπάρχουν είτε αλλάζουμε δοχείο, είτε κάνουμε εμείς τρύπες χρησιμοποιώντας ένα τρυπάνι, και φροντίζουμε οι τρύπες να είναι αρκετά μεγάλες, έτσι ώστε να επιτρέπουν το νερό να τρέχει ελεύθερα έξω από το δοχείο.

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το πότισμα πρέπει να είναι ανάλογο και με το είδος του δέντρου που φροντίζουμε. Για παράδειγμα, μια ελιά έχει λιγότερες απαιτήσεις σε νερό, όπως κι ένα κωνοφόρο, ενώ ένα φυλλοβόλο όπως για παράδειγμα η Φτελιά ή το Σφενδάμι έχει περισσότερες απαιτήσεις. 

Συνεπώς, όταν έχουμε δέντρο με μειωμένες απαιτήσεις σε νερό, έχουμε 2 επιλογές…

-ή να μειώσουμε το ποσοστό οργανικού υλικού στο υπόστρωμά μας, αυξάνοντας ταυτόχρονα την κοκκομετρία του ανόργανου, 

-ή να μειώσουμε τα ποτίσματα, επιτρέποντας στο υπόστρωμα να στεγνώσει επιπλέον ανάμεσα σε 2 ποτίσματα (συνήθως 1 μέρα χωρίς πότισμα είναι αρκετή)


Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή όταν ένα δέντρο έχει περισσότερες ανάγκες σε νερό, αντιστρέφουμε τα παραπάνω.


Το σωστό πότισμα, έρχεται σιγά σιγά με την εμπειρία, οπότε όλα τα παραπάνω θα γίνονται αυτόματα χωρίς να χρειάζεται να τα έχετε κάθε φορά στο νού σας όταν ποτίζετε. Και σίγουρα στην αρχή γίνονται λάθη, αλλά με την παρατήρηση και την λογική θα έρθει και το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. 

Κάτι άλλο που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη, είναι το κλίμα και το μικροκλίμα της περιοχής που ζούμε: Αν υπάρχει αυξημένη υγρασία, αν υπάρχουν δυνατοί άνεμοι, αν οι θερμοκρασίες είναι πολύ υψηλές ή χαμηλές στις αντίστοιχες εποχές του έτους, καθώς και τις ίδιες τις εναλλαγές των εποχών του έτους. Ένα δέντρο για παράδειγμα έχει πολύ λιγότερες απαιτήσεις σε νερό τον χειμώνα, ενώ μια ηλιόλουστη ημέρα μέσα στον χειμώνα μπορεί να στεγνώσει αρκετά το υπόστρωμα. Έτσι, θα πρέπει να προσαρμόζουμε το πότισμα ανάλογα, και με την συχνή παρακολούθηση θα γίνεται αντιληπτό το πόσο συχνά χρειάζεται κάθε φορά να ποτίζουμε.

Και πάλι σας θυμίζω τον κανόνα: ποτίζουμε όταν το υπόστρωμά μας έχει σχετικά στεγνώσει!

Ανάφερα ήδη παραπάνω για την περίφημη συμβουλή που δίνεται γενικότερα, περί βύθισης του δοχείου σε λεκάνη με νερό. Πρόκειται για μια τεμπέλικη συμβουλή που μόνο προβλήματα μπορεί να προκαλέσει στο δεντράκι μας εάν αυτό γίνεται κάθε φορά που θέλουμε να ποτίσουμε!!!

Ωστόσο, δεν είναι τελείως άχρηστη, μιας και αυτή η διαδικασία μπορεί να φανεί χρήσιμη σε περίπτωση που αμελήσαμε να ποτίσουμε και το υπόστρωμά μας έχει ξεραθεί τελείως. Αυτό βέβαια, ισχύει για δεντράκια που μόλις αγοράσαμε (αναφέρομαι σε αυτά της μαζικής παραγωγής) και που συνήθως είναι φυτεμένα σε τυρφόχωμα. 
Τέτοια υποστρώματα, όταν στεγνώσει η τύρφη, γίνονται αδιαπέραστα από το νερό. Οπότε, όταν πάμε να ποτίσουμε, νομίζουμε ότι ποτίσαμε, ενώ στην πραγματικότητα το νερό έχει γλιστρήσει από τα κενά που έχουν δημιουργηθεί μέσα στο δοχείο λόγω συρρίκνωσης της τύρφης, ενώ η ίδια η τύρφη δεν έχει πάρει καθόλου νερό.

Το αποτέλεσμα? Το φυτό αργοπεθαίνει λόγω έλλειψης υγρασίας.

Τι κάνουμε σε αυτή την περίπτωση λοιπόν?

Μέχρι να μας το επιτρέψει η εποχή να γίνει μεταφύτευση σε νέο υπόστρωμα (μείγμα), έχουμε τις εξής επιλογές:

-Την πρώτη φορά που θα ποτίσουμε, βυθίζουμε το δεντράκι μέσα σε μια λεκάνη με νερό, έτσι ώστε να βραχεί καλά το υπόστρωμα σε όλα του τα σημεία. Βγάζουμε το δεντράκι όταν σταματήσουν να βγαίνουν φυσαλίδες από το υπόστρωμα. Από εκεί και πέρα, είμαστε προσεκτικοί με το πότισμα μέχρι να μπορέσουμε να το αλλάξουμε.

-Με ένα ξυλάκι σκαλίζουμε το υπόστρωμα πολύ προσεκτικά να μην κάνουμε ζημιά στις ρίζες. Έτσι η τύρφη «αφρατεύει» και το πότισμα θα είναι περισσότερο ομοιόμορφο σε όλα τα σημεία της ριζόμπαλας. Και πάλι όμως, θα πρέπει να το αλλάξουμε όταν η εποχή το επιτρέψει.

Ένα άλλο θέμα που θα ήθελα να θίξω είναι αυτό του νερού που χρησιμοποιούμε.

Πολλοί νέοι στον χώρο, αναρωτιούνται αν θα πρέπει να ποτίζουν τα φυτά τους με απεσταγμένο, απιονισμένο, εμφιαλωμένο ή βρόχινο νερό.

Προσωπικά αυτό είναι κάτι που δεν με απασχόλησε ποτέ.
Ποτίζω τα φυτά μου με νερό της βρύσης, και ενίοτε αφήνω την Μάνα Φύση να κάνει κι αυτή την δουλειά της.

Αυτό που έχω να πώ, είναι ότι το νερό έχει στοιχεία απαραίτητα για τα φυτά. Αν λοιπόν δεν επιτρέψουμε στα φυτά να πάρουν τα στοιχεία που χρειάζονται, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα έχουν πολλά προβλήματα αργά ή γρήγορα.

Σχετικά με τα άλατα, δεν με απασχολεί μιας και όλα μου τα υποστρώματα περιέχουν στο μεγαλύτερό τους μέρος ανόργανα υλικά, ενώ το μικρό ποσοστό τύρφης που χρησιμοποιώ βοηθάει στο να μαλακώνει το πολύ σκληρό νερό της περιοχής μου. Έτσι, η μεγαλύτερη ποσότητα αλάτων από το νερό, αλλά και αλάτων από τα λιπάσματα ξεπλένονται με το επόμενο πότισμα. Αυτή η ελάχιστη ποσότητα αλάτων που ίσως παραμείνει στο υπόστρωμα, δεν θα προλάβει να κάνει ζημιά, μιας και αυτό το ενδεχόμενο θα πάψει να υφίσταται με την αμέσως επόμενη μεταφύτευση, κατά την οποία και το παλιό υπόστρωμα θα αντικατασταθεί με νέο.

Συνταγές για Μείγμα Υποστρώματος -Bonsai Substrate Recipes

Συνταγές για Μείγμα Υποστρώματος

Υλικά που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να φτιάξετε το μείγμα σας υπάρχουν πολλά, όπως για παράδειγμα ξανθιά τύρφη, φλοιός καρύδας (coco peat), compost (με ουδέτερο ή ελαφρώς όξινο pH), ελαφρόπετρα, περλίτης, ποταμίσια άμμος, λάβα, ζεόλιθος, θρυμματισμένος γρανίτης, φλοιός Πεύκου και πευκοβελόνες, διατομίτης (αλλιώς λέγεται και γή διατόμων ή διατομική γαία ή diatomite earth ή kieselguhr), Turface (Seramis) κλπ.

Παρακάτω θα βρείτε μερικές προτάσεις κατά τις οποίες μπορείτε να βρείτε εύκολα τα υλικά και να τα αναμείξετε για να φτιάξετε το μείγμα σας.
Μείγματα Οργανικών-Ανόργανων Συστατικών

Πρώτα απ' όλα, ας γίνει ξεκάθαρο τί εννοούμε με τους όρους Οργανικό και Ανόργανο υλικό.
Οργανικό υλικό είναι αυτό που αποτελείται από οργανικά συστατικά (το λέει και η λέξη), δηλαδή από συστατικά που αποσυντίθενται. Τέτοια υλικά είναι: η τύρφη, οι φλοιός πεύκου και οι πευκοβελόνες, ο φλοιός καρύδας, το κοινό φυλλόχωμα και το compost.
Ανόργανο υλικό είναι αυτό που δεν αποτελείται από κανένα οργανικό συστατικό και έχει δομή, όπως για παράδειγμα η ελαφρόπετρα, η λάβα, ο ζεόλιθος, ο περλίτης, η γή διατόμων ο πηλός, η ποταμίσια άμμος και ο θρυμματισμένος γρανίτης.
Κάνω αυτό τον διαχωρισμό και εξηγώ, διότι μετά τόσα χρόνια ακόμη βλέπω σε διάφορα άρθρα να γίνεται ένα τεράστιο μπέρδεμα πράγματα απλά όπως και αυτό το θέμα.

Πρίν προχωρήσω στις "Συνταγές", θα πρέπει να πώ ότι Συνταγή στην πραγματικότητα ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ. Πολύ απλά γιατί ο κάθε ένας μας θα πρέπει να πειραματιστεί και να δεί τί ταιριάζει στο μικροκλίμα που ζουν τα μπονσάι του. Τί λειτουργεί και τί όχι. Όλες αυτές οι "Συνταγές" λοιπόν είναι απλά ένας μικρός μπούσουλας για να ξεκινήσουμε από κάπου.

Επειδή πάντα μου αρέσει να μοιράζομαι την δική μου εμπειρία, θα πρέπει να πώ ότι σε γενικές γραμμές, το μείγμα που φτιάχνω εγώ για τα δικά μου δέντρα είναι ελαφρόπετρα (περίπου 60%)-ζεόλιθος (περίπου 10%)-κοινό τυρφόχωμα εμπορίου (ναι... αυτό για γλάστρες και λουλούδια) (περίπου 20%). Η εξισορρόπηση του Ανόργανου και του Οργανικού μέρους αλλάζει ελαφρώς ανάλογα με το είδος του δέντρου.

Μείγμα 1

3-4 μέρη (60%-85%) ανόργανο υλικό (όπως πχ ψημένος πηλός με κοκκομετρία 3-6 mm)
1-2 μέρη (40%-15%) οργανικό υλικό (όπως πχ τύρφη)

Μείγμα 2
(Για Φυλλοβόλα)

1 μέρος Τύρφη ή έτοιμο μείγμα εμπορίου για όλες τις χρήσεις
2 μέρη ποταμίσια άμμο ή ελαφρόπετρα

Μείγμα 3
(Για Αειθαλή)

1 μέρος Τύρφη ή έτοιμο μείγμα εμπορίου για όλες τις χρήσεις
3 μέρη ποταμίσια άμμο ή ελαφρόπετρα

Μείγμα 4
(Για Κωνοφόρα)

1 μέρος Τύρφη ή έτοιμο μείγμα εμπορίου για όλες τις χρήσεις
4 μέρη ποταμίσια άμμο ή ελαφρόπετρα
Λίγες Πευκοβελόνες και θρυμματισμένο φλοιό Πεύκου

Μείγμα 5
(Για Κωνοφόρα)

1 μέρος τύρφη
3 μέρη άμμο ποταμίσια ή ελαφρόπετρα χοντρή 4-6mm

Μείγμα 6
(Για Κωνοφόρα)

1 μέρος Τύρφη ή έτοιμο μείγμα εμπορίου για όλες τις χρήσεις
1 μέρος λάβα ή ελαφρόπετρα
1 μέρος ποταμίσια άμμο

Μείγμα 7
(Για Κωνοφόρα)

70% ελαφρόπετρα ψιλή 2-4 χιλιοστά
30% φλούδα Πεύκου

Μείγμα 8
(Για Οξύφιλα)

2 μέρη έτοιμο μείγμα εμπορίου για οξύφιλα
1 μέρος ποταμίσια άμμο ή ελαφρόπετρα
Λίγες πευκοβελόνες και θρυμματισμένο φλοιό Πεύκου



Μείγματα Ανόργανων Συστατικών

Πεύκα και Κωνοφόρα
2 μέρη akadama
1 μέρος kyriou

Γιουνίπεροι
1 μέρος akadama
2 μέρη kyriou
1 μέρος Fuji sand
1 μέρος ποταμίσια άμμο

Φυλλοβόλα
2 μέρη akadama
1 μέρος kanuma

ή

2 μέρη akadama
1 μέρος τύρφη

Αειθαλή
2 μέρη kyriou
1 μέρος kanuma
1 μέρος Fuji sand

Οξύφιλα
2 μέρη kanuma
1/2 μέρος ποταμίσια άμμο


Το μείγμα πρέπει να προσφέρει στα φυτά ένα σταθερό pH της τάξεως του 6 – 6,5. Φυσικά, το ιδανικό pH εξαρτάται από το είδος του φυτού που επιλέχθηκε ως bonsai.
Στα φαρμακεία υπάρχουν ταινίες (τα λεγόμενα «πεχάμετρα») που μπορούν να μετρήσουν το pH στο χώμα. 
Για την μέτρηση, χρειάζεται να τοποθετήσουμε 1 μέρος χώματος μαζί με 2 μέρη απεσταγμένο νερό σε ένα δοχείο. Ανακινούμε καλά και στη συνέχεια με ένα πεχάμετρο ελέγχουμε την οξύτητα του υγρού που έχει προκύψει με τη βοήθεια του χρωματικού κώδικα της ταινίας. 

Για να κάνετε πιο όξινο το pH του χώματος, σύμφωνα με τις ανάγκες του bonsai σας, μπορείτε να προσθέσετε:
- Λευκό ξύδι κατά το πότισμα (1 κουτάλι της σούπας σε 4 λίτρα νερό)
- Σίδηρο
- Τύρφη
- Φλοιό Πεύκου ή πευκοβελόνες
- Ρητίνες

Για να κάνετε πιο αλκαλικό το pH του χώματος, μπορείτε να προσθέσετε:
- Στάχτη από τζάκι (είναι επίσης άριστη πηγή Καλίου)
- Τσόφλι αβγού
- Ανθρακικό ασβέστιο (calcium carbonate CaCO3)
- Κοπριά (έχει pH 7,5-8)


Θυμηθείτε:

- Το πολύ αλκαλικό pH καθιστά το χώμα άγονο.

- Όλα τα μείγματα σύμφωνα με τον Walter Pall είναι καλά αφού ικανοποιούν τρεις ανάγκες του δέντρου: να το στηρίζουν, να κρατούν υγρασία ικανή να διαλύσει τα θρεπτικά συστατικά που περιέχονται στο μείγμα (οργανικά μείγματα) ή εκείνα που εμείς προσθέτουμε με τα λιπάσματα όταν χρησιμοποιούμε αδρανή μείγματα (μη οργανικά μείγματα) και τέλος να παρέχουν καλή οξυγόνωση στις ρίζες. Ειδικά για το τελευταίο έχει φέρει ο ίδιος συγγραφέας πολλές φορές παράδειγμα τα δέντρα που μεγαλώνουν μέσα σε ποτάμια και βάλτους τα οποία δεν σαπίζουν γιατί οι ρίζες τους ΟΞΥΓΟΝΩΝΟΝΤΑΙ κανονικά. Στο ίδιο άρθρο καταλήγει ότι οι ρίζες σαπίζουν όχι από το πολύ νερό αλλά από την έλλειψη οξυγόνου. Όσο αφορά το pH είναι χημικά και βιολογικά αποδεδειγμένο ότι όλα τα φυτά αρέσκονται σε ρΗ μεταξύ 5-6. Τα οξύφιλα προτιμούν ρΗ γύρω στο 4. Άρα η διατήρηση της οξύτητας του εδάφους είναι σημαντική και αυτό γιατί με αυτό τον τρόπο παραμένουν σε ιοντική κατάσταση τα άλατα που χρειάζονται τα φυτά για να αναπτυχτούν (κυρίως νιτρικά φωσφορικά και κάλιο).

- Να μην χρησιμοποιείται στάχτη μαζί με λιπάσματα που περιέχουν θειική ή αζωτούχα αμμωνία ή ουρία. Μετά τη χρήση στάχτης, περιμένουμε να περάσει τουλάχιστον 1 μήνας πριν από την εφαρμογή τέτοιων λιπασμάτων. Ενεργεί πολύ γρήγορα, αλλά θέλει λίγη γιατί ανεβάζει πολύ το pH. Χρησιμοποιείτε μόνο περίπου 1 κιλό για κάθε 10 τετραγωνικά μέτρα, κάθε δύο χρόνια.

- Αν επιλέξουμε να χρησιμοποιήσουμε ποταμίσια άμμο, δεν πρέπει να είναι πολύ ψιλή. Επίσης δεν θα πρέπει να περιέχει ίλη, μια πολύ λεπτή σκόνη, η οποία θα μας δημιουργήσει πρόβλημα.
Για τα μεγαλύτερα χαλίκια χρησιμοποιούμε μια σήτα με ανοίγματα των 4-5 mmγια να τα απομακρύνουμε. Σήτες ειδικές πουλάνε τα καταστήματα με εργαλεία και είδη μπονσάι, αλλά και με ένα κομμάτι πλέγμα αναλόγων διαστάσεων επιτυγχάνουμε το ίδιο αποτέλεσμα.

- Στις μάντρες τα αδρανή ανάλογα με το μέγεθος τους κατατάσσονται σε 4 βασικές κατηγορίες:

α) Άμμος (0-4 mm )
β) Ρυζάκι (4-8mm)
γ) Γαρμπίλι (8-16 mm) και
δ) Χαλίκι (16-31,5mm)

Ιδανικές κοκκομετρίες είναι από 2-4 χιλιοστά και 4-6 χιλιοστά.

Οσο πιο λεπτόκοκκο είναι το ανόργανο συστατικό στο μείγμα μας, τόση περισσότερη υγρασία θα κατακρατά και τόσο λιγότερο αερισμό θα έχει το μείγμα μας, οπότε θα πρέπει να λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη την κοκκομετρία του ανόργανου υλικού που χρησιμοποιούμε όσον αφορά τις αναλογίες που δίνονται στα παραπάνω μείγματα, και να καθορίζουμε τα ποσοστά ανάλογα με τις ανάγκες του δέντρου, του μικροκλίματος της περιοχής μας, τις συνήθειες του ποτίσματός μας και του μεγέθους του δοχείου. 
Όσον αφορά το πότισμα και τη λίπανση, θα πρέπει αυτά να λαμβάνονται υπόψη σε σχέση με το μείγμα που χρησιμοποιούμε και να γίνονται με την ανάλογη συχνότητα, εφόσον το μείγμα μας είναι στο μεγαλύτερό του μέρος ανόργανο.

ΠΡΟΣΟΧΗ!!!
Δεν χρησιμοποιούμε ποτέ χημικά λιπάσματα στα μπονσάι! 
Τα χημικά λιπάσματα είναι στην ουσία άλατα που συσσωρεύονται στο υπόστρωμα με αποτέλεσμα κάποια στιγμή (αν όχι κατευθείαν) να καίγεται το ριζικό σύστημα του δέντρου μας! Έχουν σχεδιαστεί για καλλιέργειες σε αποκλειστικά οργανικά υλικά, μιας και η τύρφη μπορεί να διασπάσει ένα μέρος αυτών των αλάτων, οπότε και το πρόβλημα μειώνεται. Στα μπονσάι όμως, εφόσον η καλλιέργεια γίνεται σε κατα κύριο λόγο ανόργανα υλικά, αυτά τα άλατα παραμένουν και προκαλούν μεγάλα προβλήματα.
Δυστυχώς την ζημιά που προκαλούν τα χημικά λιπάσματα, όσο σωστά και να τα έχουμε χρησιμοποιήσει (σε μισές συνιστώμενες δόσεις, σταδιακά και άλλα πολλά που διαβάζω τριγύρω στο διαδίκτυο), την βλέπουμε την επόμενη βλαστική περίοδο! Και δεν είναι λίγοι αυτοί που μου έχουν γράψει όλα αυτά τα χρόνια για επείγοντα περιστατικά στα δέντρα τους. Μόνο που δεν είναι καθόλου επείγοντα... η ζημιά έχει γίνει ήδη πολύ καιρό πρίν!
Άρα: Λιπάσματα ΜΟΝΟ Οργανικά! Προτιμήστε οργανικά λιπάσματα σε κόκκους τα οποία αποδεσμεύουν πολύτιμα θρεπτικά συστατικά σταδιακά και ενισχύουν την άμυνα των δέντρων. Αλλά και πάλι ΠΡΟΣΟΧΗ, γιατί στο εμπόριο κυκλοφορούν "Οργανικά" λιπάσματα και με ψιλά γράμματα λένε ότι είναι μόνο ένα μικρό ποσοστό οργανικό, ενώ το υπόλοιπο μεγαλύτερο ποσοστό είναι χημικό!

Ελπίζω να γίνεται αντιληπτό ότι Υπόστρωμα-Πότισμα-Λίπανση είναι αλληλένδετα μεταξύ τους.

Για απολύμανση χώματος, υπάρχουν οι παρακάτω τρόποι:


  • Ψήσιμο σε φούρνο:
http://www.ehow.com/how_2060243_ster...ting-soil.html
http://www.coopext.colostate.edu/4DMG/Soil/sterile.htm
 

  • Solarisation:
http://www.ehow.com/how_18412_sterilize-soil.html
http://www.organic-gardeening.com/soil-solarisation-an-easy-way-for-plant-protection.html

Το χώμα για τα bonsai (από το βιβλίο της Fiona Hopes)


Το χώμα για τα bonsai


Το άρθρο είναι μετάφραση από το βιβλίο της Fiona Hopes

Όπως όλα τα φυτά, έτσι και τα bonsai χρειάζονται χώμα για να μεγαλώσουν και να ευημερήσουν. Μέσα στο χώμα, οι ρίζες προσπαθούν να βρουν νερό και θρεπτικά συστατικά για να συντηρήσουν το bonsai. Για αυτό τον λόγο, είναι σημαντικό το χώμα να επιτρέπει στις ρίζες να απορροφήσουν νερό, καθώς και να ενισχύει την κυκλοφορία του αέρα μέσα του. Είναι επίσης απαραίτητο να μπορεί να συσσωρεύσει θρεπτικά συστατικά και να τα μεταφέρει στο bonsai.

Το απλό χώμα για φυτά και λουλούδια δεν είναι κατάλληλο για ένα bonsai, αλλά πως μπορούμε να ρυθμίσουμε τις αναλογίες του έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις που προαναφέρθηκαν;
Μπορούμε να βρούμε αμέτρητες συνταγές για μείγμα χώματος κι αυτό γιατί πολύ απλά δεν υπάρχει μία και μόνο «μαγική» συνταγή. Αν κοιτάξουμε την ίδια τη φύση, θα ανακαλύψουμε ότι φυτά και δέντρα του ίδιου είδους που αναπτύσσονται σε διαφορετικές συνθήκες ευημερούν όλα το ίδιο καλά.


Τα τρία βασικά συστατικά

Σχεδόν όλα τα μείγματα χώματος αποτελούνται από τρεις διαφορετικές βασικές ουσίες, οι οποίες είναι πηλός (δλδ χώμα), άμμος και τύρφη. Η σωστή αναλογία αυτών των οργανικών και ανόργανων συστατικών, έχει ως αποτέλεσμα ένα ιδανικό μείγμα χώματος το οποίο είναι κατάλληλο για τα περισσότερα bonsai.

Βασικό Μείγμα

Η βασική συνταγή αποτελείται από 4 μέρη πηλού, 4 μέρη τύρφης και 2 μέρη άμμου. Με τον όρο «άμμο» δεν εννοούμε την οικοδομική, αλλά την ψιλή ποταμίσια άμμο.

Εάν δεν είναι εφικτό να βρούμε ποταμίσια άμμο, κατάλληλα υλικά είναι και η ελαφρόπετρα ή ο περλίτης σε κόκκους όμως μικρής διαμέτρου.

Παραλλαγές του βασικού μείγματος

Για τα bonsai εσωτερικού χώρου, καθώς και για τα φυλλοβόλα bonsai, χρειάζεται μικρότερη ποσότητα άμμου και περισσότερη ποσότητα τύρφης.
Τα κωνοφόρα δέντρα ωφελούνται από μεγαλύτερη ποσότητα άμμου, καθώς επίσης και από άμμο πιο μεγάλης διαμέτρου. Όσο πιο χοντρή είναι η άμμος, τόσο πιο αφράτο γίνεται το μείγμα και υπάρχει μεγαλύτερος αερισμός του χώματος, καθώς και καλύτερη αποστράγγιση, κάτι που είναι απαραίτητο στα κωνοφόρα.

Χώμα εμπορίου για bonsai

Κανένα χώμα του εμπορίου δεν γίνεται από μόνο του ασφαλές μετά από όσα έχουν προαναφερθεί.
Υπάρχει πάντα λοιπόν η ανάγκη για μείγμα χώματος που να προσαρμόζεται στις προδιαγραφές του εκάστοτε δέντρου. Έτσι, για παράδειγμα το ροδόδεντρο, η αζαλέα και η γαρδένια είναι φυτά που θέλουν όξινο χώμα, η ερυθρελάτη ουδέτερο προς ελαφρώς όξινο, ενώ το σέδο (sedum) επιθυμεί ένα περισσότερο αλκαλικό χώμα και πρέπει να προσαρμόζουμε το μείγμα μας ανάλογα.

"Ειδικά" χώματα

Υπάρχουν κάποια επιπλέον σημαντικά συστατικά που πρέπει να αναφερθούν:
1. Το Acadama είναι Ιαπωνικής προέλευσης υπόστρωμα από ψημένο πηλό, ο οποίος έχει παραμείνει για αρκετά χρόνια σε στέρεα μορφή. Αποθηκεύει κατάλληλα το νερό και επιτρέπει τον καλό αερισμό του χώματος. Το Acadama υπάρχει σε διάφορες κοκκομετρικές διαστάσεις και προσφέρεται σε δύο βαθμούς σκληρότητας: του μονού και του διπλού ψησίματος. Η έκδοση της διπλοψημένης διατηρεί τη δομή των κόκκων για περισσότερο καιρό απ’ ό,τι της απλής. Πολλοί που ασχολούνται με την τέχνη των bonsai φυτεύουν τα δέντρα τους σε σκέτο Acadama. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή για τη λίπανση των bonsai όταν συμβαίνει αυτό, διότι το Acadama δεν μπορεί να μειώσει τις δυσμενείς επιδράσεις των αλάτων που περιέχονται σε κάποια λιπάσματα το ίδιο αποτελεσματικά με την τύρφη και για αυτό τον λόγο επιβάλλεται η χρήση οργανικών λιπασμάτων, καθώς και νερό με όσο το δυνατόν λιγότερη σκληρότητα.

2. Το Kiryu είναι ένα ειδικό υπόστρωμα για το σέδο (sedum) και είδη Juniperus, μοιάζει με ψιλό χαλικάκι, εισάγεται από την Ιαπωνία και μπορεί να βρεθεί μέσω του διαδικτύου.

3. Για φυτά των πεδιάδων, το Kanuma, που εισάγεται και αυτό από την Ιαπωνία, έχει ιδανικό όξινο pH και είναι κατάλληλο για φυτά που επιθυμούν όξινα εδαφικά υποστρώματα.

4. Το Keto είναι Ιαπωνική μαύρη τύρφη, η οποία εχει την ιδιοτητα να κολλαει πανω σε επιφανειες και αναμειγνύεται με άλλα συστατικά για την δημιουργία μίνι βραχόκηπων ή bonsai σε πέτρες.

Υπόστρωμα - Substrate

Υπόστρωμα


Σύμφωνα με το άρθρο του Will Heath "The Secret to Bonsai Soil Revealed", μπορούμε να μεγαλώσουμε τα μπονσάι μας σε οποιοδήποτε υλικό (ακόμα και σε πλαστικά κομματάκια ή δόντια!!!), αρκεί να μην είναι δηλητηριώδες.

Το μυστικό δέν είναι στα συστατικά από τα οποία αποτελείται το μείγμα μας, αρκεί αυτό να μπορεί να κρατήσει λίγο νερό και να έχει άριστη αποστράγγιση.
Το μυστικό βρίσκεται αποκλειστικά στην φροντίδα και την προσοχή που θα δώσουμε, έτσι ώστε να ταιριάζει με το υπόστρωμα που χρησιμοποιούμε.

Όταν φαίνεται ότι το υπόστρωμά μας δεν "λειτουργεί", συνήθως σημαίνει είτε ότι δεν ταιριάζει με το επίπεδο της φροντίδας μας, είτε ότι έχει υποστεί φθορά.
Για την πρώτη περίπτωση, αλλάζουμε το υπόστρωμα με νέο έτσι ώστε να ταιριάζει με τις συνήθειές μας όσον αφορά την φροντίδα μας ή αλλάζουμε την φροντίδα μας έτσι ώστε να είναι ανάλογη με τις ανάγκες του υποστρώματος.
Αν για παράδειγμα ένα υπόστρωμα κατακρατεί περισσότερο νερό απ' ό,τι χρειάζεται, τότε φροντίζουμε να ποτίζουμε λιγότερο συχνά. Αν στεγνώνει πολύ γρήγορα, ποτίζουμε συχνότερα, κλπ.
Για την δεύτερη περίπτωση, αναγκαστικά αλλάζουμε υπόστρωμα με φρέσκο μιας και έχει υπάρξει φθορά στο ήδη υπάρχων υπόστρωμα.

Γιατί λοιπόν ο καθένας "ορκίζεται" ότι έχει βρεί το τέλειο μείγμα?
Διότι πολύ απλά το μείγμα που χρησιμοποιείται ώς υπόστρωμα, ταιριάζει τόσο στις προσωπικές συνήθειες του καθενός, όσο και στο μικροκλίμα που ζεί κάποιος (ποσοστά βροχόπτωσης, θερμοκρασία, κλπ).

Τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν για το μείγμα μας, δεν έχουν μεγάλη σημασία, αρκεί να εξυπηρετούν ορισμένες λειτουργίες:
- να κρατούν λίγο νερό, αέρα και θρεπτικά συστατικά
- να στηρίζουν το δέντρο
- να προάγουν τον σχηματισμό τριχοειδών (λεπτών ριζιδίων) έτσι ώστε το δέντρο να ανταπεξέρχεται με τις καλύτερες προϋποθέσεις στις αντίξοες συνθήκες που υπάρχουν στον περιορισμένο χώρο του δοχείου και επίσης για να δημιουργείται καλό νεμπάρι.

Έτσι λοιπόν, δεν υπάρχει μυστικό συστατικό που θα κάνει το μπονσάι μας να είναι δυνατό και υγιές ώς διά μαγείας. Μόνο η φροντίδα μας μπορεί να το κάνει αυτό, και το υπόστρωμα που επιλέγουμε θα πρέπει (εφόσον εξυπηρετεί τις παραπάνω λειτουργίες) να ταιριάζει με την ικανότητά μας να του δίνουμε την φροντίδα που απαιτεί.

Ετικέτες

Άγρια Δαμασκηνιά (1) Αγριελιά (7) Αγριοαχλαδιά (2) Αλμυρίκι (1) Αμπέλι (1) Αναρριχώμενος Φίκος (1) Ανόργανα Υλικά (1) Άρθρα (17) Ασθένειες (1) Άτσερ (4) Γαρύφαλο (1) Γιουνίπερος (3) Γκίνγκο Μπιλόμπα (2) Γκορτσιά (2) Δέντρα (70) Διαγωνισμοί (3) Διάφορα (3) Δοχεία Bonsai (8) Εκδηλώσεις (11) Εκθέσεις (12) Ελιά (5) Εναέρια Καταβολάδα (2) Επιδείξεις (11) Εργασίες των Bonsai (2) Εργαστήρια (2) Ερυθρελάτη (2) Ετήσιο Πρόγραμμα Εργασιών των Bonsai (1) Ημερομήνια (1) Ιερά Δέντρα (3) Ίταμος (2) Καθαρισμός/Προστασία Δοχείων Bonsai (1) Καλλωπιστική Κυδωνιά (3) Καραγάτσι (12) Κάρπινος (6) Κλάδεμα (2) Κλήμα (1) Κρανιά (2) Κράταιγος (6) Κυδωνίαστρο (1) Κυπαρίσσι (5) Λίπανση (1) Λονισέρα (1) Μείγμα υποστρώματος (2) Μελιά (1) Μουριά (1) Μυρτιά (3) Νιτίντα (1) Οργανικά Υλικά (1) Παχύφυτο (1) Πεύκο (2) Πικέα (2) Πολυκόμπι (1) Πότισμα (2) Πυξάρι (6) Πυράκανθος (1) Πύρρος (2) Σάκης Καρακασίδης Φωτογραφία (1) Σπόροι (1) Συνεντεύξεις (1) Συνοδευτικά φυτά (5) Συρμάτωμα (1) Σφενδάμι (4) Τάξος (1) Τσιντόνια (4) Τύρφη (1) Υπόστρωμα (4) Φράξος (1) Φτελιά (15) Φυσικά βοηθήματα (1) Φωτογραφία (1) Χώμα (4) Accent plants (3) Acer negundo (1) Acer palmatum (1) Acer palmatum Dissectum Atropurpureum (1) Acer spp. (3) Air layering (2) Articles (17) Black Scissors Bonsai Styling Video Contest (1) Blackthorn (1) Bonsai Basics (6) Bonsai Cosmos (1) Bonsai Cosmos Εργαστήρια (2) Bonsai Cosmos Demonstration (8) Bonsai Cosmos Workshop (2) Bonsai Pots (8) Bonsai Substrate Recipes (1) Bonsai Tables (1) Bonsai Techniques (2) Bonsai Workshop (2) Buxus balearica (4) Buxus harlandii (1) Buxus sempervirens (1) Carnation (1) Carpinus (6) Chaenomeles Rubra (3) Chaenomeles spp. (1) Cleaning/Protecting Bonsai Pots (1) Companion Plants (1) Competitions (3) Cornus mas (2) Cotoneaster (1) Crataegus (6) Cupressus sempervirens (5) Cydonia (2) Deadwood (1) Decandling (1) Demonstrations (8) Diseases (1) Enrico Savini (5) Equisetum (1) Expositions (12) Fertilisation (1) Festivals (2) Ficus pumila (1) Fraxinus excelsior (1) Garden (1) Giareda (2) Ginkgo Biloba (2) Interviews (1) Jin (1) Juniperus chinensis San Jose (1) Juniperus horizontalis (1) Juniperus spp. (1) Kokedama (1) Lonicera (1) Lonicera nitida (1) Mimmo Abate (1) Morus alba (1) Myrtus communis (3) Myrtus communis subsp. tarentina (1) Natural Remedies (1) Olea Europaea spp. (2) Olea Europaea subsp. oleaster (4) Olea Europaea subsp. sylvestris (3) Photography (1) Picea Glauca (2) Pinus sylvestris (2) Progetto Futuro Bonsai School (4) Prunus spinosa (1) Pyracantha coccinea (1) Pyrus spinosa (2) Sakis Karakasidis Photography (1) Seeds (1) Shitakusa-Kusamono (5) Soil (4) Species Guide (9) Substrate (4) Succulent (1) Suiseki (2) Tamarix (1) Taxus baccata (2) Taxus cuspidata (1) Thessaloniki Bonsai Group (2) Tillandsia cyanea (1) Trees (70) Ulmus campestris (12) Ulmus parvifolia (2) Ulmus spp. (1) Various (3) Vine (1) Watering (2) Wiring (1) Yamadori (24)